زمانی که معامله ای به طور صحیح منعقد می شود، پس از انعقاد آثار خود را به جا میگذارد، فرض نمایید فروشنده ای اقدام به فروش ملک خود به خریدار می نماید، پس از اینکه مبایعه نامه تنظیم شد آثار آن که تملیک می باشد بر دو طرف قرارداد بار می شود
به اینصورت که در مثال فروش ملک، خریدار مالک ملک شده و در مقابل، خریدار متعهد می شود که ثمن قرارداد (مبلغ و یا عوض آن) را به فروشنده پرداخت نماید.
اما در این بین ممکن است فروشنده مال متعلق به دیگری را به خریدار بفروشد، با این توضیح که شخصی را در نظر بگیرید که خود را دارای اختیار از مالک قلمداد نموده و قصد فروش مال متعلق به مالک را بنماید.
به موجب قانون زمانی که شخصی از مالک ملک نیابت و نمایندگی نداشته باشد به اینصورت که اختیاری به موجب وکالتنامه یا هر سند دیگری اخذ ننموده باشد و در این بین اقدام به انتقال مال نماید آن معامله، معامله فضولی بوده و بدیهی است که آثار معامله فضولی را خواهد داشت، در این مطلب قصد داریم که به تکلیف خریدار در معامله فضولی بپردازیم
تکلیف خریدار در معامله فضولی
همانطور که توضیح داده ایم زمانی موضوع معامله فضولی مطرح می شود که شخصی بدون اینکه نمایندگی و نیابت از شخص مالک داشته باشد مال متعلق به مالک را فروش برساند.
به موجب قانون مدنی معامله فضولی یک عقد غیر نافذ می باشد با این توضیح که تا زمانی که مالک آن معامله را تنفیذ نکند آثار خود را به جا نمی گذارد
در صورتی که معامله ای که توسط فروشنده تنظیم شده است از طرف مالک تایید شود آثار معامله صحیح را از ابتدا خواهد داشت و در صورت رد معامله فضولی توسط مالک عقد باطل می باشد
حال سوالی که مطرح می شود این است که تکلیف خریدار در معامله فضولی چیست؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا بایستی این موضوع بپردازیم که آیا در معامله واقع شده خریدار از وضعیت معامله آگاه بوده است یا خیر
بدینصورت که باید مشخص شود خریداری که اقدام به تنظیم چنین معامله ای نموده است از وضعیت فروشنده که مالک مال نیست و یا فروشنده از شخص مالک نیابت و اذن دارد اقدام به انجام چنین معامله ای نموده است آگاهی داشته است یا خیر
به موجب قانون مدنی و به استناد ماده 263 آن: هر‌گاه مالک معامله را اجازه نکند و مشتری هم بر فضولی بودن آن جاهل باشد حق دارد که برای ثمن و کلیه غرامات به بایع فضولی رجوع کند و در صورت عالم بودن فقط حق رجوع برای ثمن را خواهد داشت.
در خصوص مال موضوع معامله، چه خریدار آگاه به فضولی بودن معامله داشته باشد و چه جاهل به آن باشد، در هر صورت می بایست مال موضوع معامله به مالک واقعی آن مسترد شود، همچنین لازم به ذکر است که خریدار نسبت به اصل مال و منافع مدتی که مال در تصرف وی بوده در برابر مالک مسئولیت خواهد داشت
اما در خصوص اصل ثمن پرداختی معامله، تفاوتی میان خریدار جاهل و آگاه باقی نمی ماند. بنابراین در هر دو صورت خریدار می تواند برای دریافت کل ثمن به فروشنده فضول مراجعه نماید.
خریدار زمانی می تواند بابت غرامات و خساراتی که از معامله فضولی به وی وارد آمده است به شخص فروشنده مراجعه نماید که به وضعیت معامله فضولی جاهل باشد.
بنابراین در صورتی که ناآگاه و جاهل باشد می تواند علاوه بر اصل ثمن پرداختی بابت خسارات وارد شده به فروشنده یا شخص فضول مراجعه نموده و طرح دعوای مقتضی نماید
*در انتها پیشنهاد میکنیم مطلب غرامات ناشی از مستحق للغیر درآمدن مبیع را مطالعه نمایید*
*برای تماس با وکیل می توانید از طریق صفحه شماره وکیل تهران ارتباط حاصل نمایید*
سلام آقای حاتمی فر گرامی اگه فروشنده راه دور باشد و تلفنی معامله شود و بیعانه را بگیرد و بعد پشیمان شود و قولنامه را امضا نکند چه باید کرد
وکیل محمد حاتمی فر
درود، شما می بایست در دادگاه و به استناد دلایل اثبات وقوع عقد بیع را ثابت نمایید. در غیر اینصورت تعهدی برای شخص فروشنده غیر از بازگرداندن مبلغ بیعانه باقی نمی ماند. موفق باشید
سلام. من تقریبا حدود 10سال پیش یه معامله کامیون انجام دادم و 8 فقره چک کشیدم در تاریخ های متفاوت. بعد از چند ماه معامله فسخ شد و این وسط یکی از چک های من برگشت خورد و باقی چک ها هم دست همون فرد باقی موند. الان برای رفع اثر چک برگشتی و باطل کردن باقی چک ها که در دست اون فرد هست باید چیکار کنم. ممنون میشم پاسخ گو باشید
وکیل محمد حاتمی فر
درود، در صورت عدم استرداد چک ها توسط فروشنده، شما می بایست در این خصوص اقدام به طرح دعوای استرداد لاشه چک نمایید. موفق باشید
سلام.خسته نباشید.من حدود یک ماه پیش مغازه فروختم و بلافاصله مغازه دیگری خریداری کردم و نیمی از پول رو خریدار چک دادن که برای 31 شهریور بوده ولی دیروز چک برگشت خورده و پول تو حساب طرف نبوده. به خاطر همین من باید 30 درصد ضرر زیان بدم به خاطر مغازه ای که خودم خریدم. میتونم ضرر زیان رو دریافت کنم به خاطر برگشت چک؟
وکیل محمد حاتمی فر
درود، شما می توانید ضرر و زیان مربوط به چک یعنی خسارت تاخیر تادیه را از تاریخ چک مطالبه نمایید، همچنین موظف به پرداخت ضرر و زیان معامله خود به شخص فروشنده مغازه خواهید بود. البته در نظر داشته باشید که ممکن است در فرضی از باب خسارت ایراد شده از تقصیر صادر کننده چک با وجود اطلاع از معامله بتوانید دعوای مقتضی در این خصوص مطرح نمایید. موضوع نیاز به بررسی بیشتر دارد
سلام بنده در قبال خرید یک زمین دو چک دادم و حق فسخ هم وجود ندارد این زمین رو طبق قرارداد مشارکت دادم و‌دو دانگش رو به نام سازنده منتقل کردن و طی دو سال 4 دانگ دیگر را طبق قرارداد مشارکت باید انتقال بدم غیر از این زمین یه زمین کشاورزی دارم که ارزشش 20 برابر مبلغ چک هست سوالم این هست اگر چک پاس نشود کدام ملک من را میتوانند توقیف کنند یا میتوانم الان و قبل از تاریخ سر رسید چک ، ملک را به شخص دیگری واگذار کنم
وکیل محمد حاتمی فر
درود، زمانی که شما مطابق حکم دادگاه و اجراییه صادر شده موظف به پرداخت مبلغ چک شده باشید، هر اموال سهل الوصولی که از شما به دست آمده باشد قابلیت توقیف و مزایده خواهد داشت. در صورتی که ارزش ملک موضوع قرارداد مشارکت شما قابلیت توقیف را داشته باشد نسبت به سهم مالکیت شما امکان وصول طلب وجود خواهد داشت و نوبت به زمین کشاورزی که ارزشی به مراتب بالاتر را دارد نخواهد رسید. در صورتی که شرایط معامله صوری با قصد فرار از دین وجود نداشته باشد مانعی برای انتقال پیش از تاریخ سررسید چک وجود نخواهد داشت
سلام آیا در مبایعه نامه ذکر شد باشد هر چکی برگشت بخورد معامله به صورت ا طرف فسخ میشود
وکیل محمد حاتمی فر
درود، برای پاسخ می بایست تصویر مبایعه نامه را مشاهده کنم. تصویر مبایعه نامه را به تلگرام بنده ارسال نمایید
وکیل محمد حاتمی فر
سوال از وکیل
پرسش خود را از وکیل می توانید از همین طریق مطرح نمائید، مراجعه کنندگان در نظر داشته باشند که نتیجه پاسخدهی وکیل به پرسش ها از طریق پیامک به اطلاع شما عزیزان خواهد رسید
پیگیری سوال
پس از اطلاع رسانی از طریق پیامک می توانید با وارد نمودن شماره موبایل خود نسبت به مشاهده پاسخ ارائه شده توسط وکیل اقدام نمائید
